Wolnica Grabowska

gm. Burzenin, pow. sieradzki

Dawny cmentarz ewangelicki w Wolnicy Grabowskiej można odnaleźć na niewielkim zalesionym wzniesieniu obok wyrobiska piasku, przy skrzyżowaniu dwóch bitych dróg. Zachowało się kilkanaście kamiennych fragmentów z nagrobków i przewrócona dłuższa belka drewnianego krzyża, zapewne stojącego dawniej w centrum cmentarza.

Wolnica po latach

Dziś, tj. 14 marca 2019 r. całkiem przypadkiem miałem okazję zawitać po latach do Wolnicy Grabowskiej i na tamtejszy cmentarz ewangelicki. Po raz kolejny potwierdziło się to co oczywiście od dawna wszyscy wiemy, że „nasze” cmentarz najlepiej eksplorować o takiej porze roku kiedy przyroda jest raczej w defensywie. Udało mi się odnaleźć dwa groby oraz destrukt z fragmentem inskrypcji w jęz. niemieckim. Miałem też okazję zobaczyć kaplicę ewangelicką, o której istnieniu wcześniej nie wiedziałem.

„Leżący w lesie na samym końcu wsi – choć kiedyś był to jej środek – cmentarz ewangelicki w Lubiaszowie pod Wolborzem należy do lepiej zachowanych tego typu na ziemi piotrkowskiej. Jako jeden z nielicznych widnieje też w „Wykazie zabytkowych cmentarzy” z 1998 roku.

Cmentarz – jak czytamy w wykazie – powstał w pierwszej połowie XX w. i zajmuje powierzchnię 2,90 ha. Na cmentarzu chowani byli ewangelicy mieszkający w Lubiaszowie Starym i Nowym – stanowili oni w sumie większość mieszkańców, licząc obie te osobne dawniej wioski.

Niestety, mimo że zachowało się kilkanaście nagrobków, kamienne ogrodzenie oraz brama, są one w bardzo złym stanie i konsekwentnie z roku na rok coraz bardziej niszczeją.

Co ciekawe, na przedwojennych mapach na wschód od cmentarza leżała dalsza część wsi. Obecnie ten teren zarośnięty jest przez las, choć widać jeszcze tam jakby zarysy gospodarstw. Można się tylko domyślać, że właśnie tam, we wschodniej części wsi, mieszkali ewangelicy, którzy po zawierusze wojennej wyprowadzili się z tych terenów”.

Tekst i foto: Przemysław Łaski
„Przedruk” za zgodą autora – dziękujemy!

Pierwotnie miejsce publikacji – portal ziemiapiotrkowska.com